نقش «نوآوری» در مبارزه با تغییرات آب و هوایی

نویسندگان: کِلی لوین و اندرو استیر

نوآوری ما را به نقطه عطفی رسانده است. دهه آینده بسیار تعیین کننده خواهد بود.

هنگامی که ما سال 2015 در شهر پاریس برای دستیابی به توافقنامه تاریخی در زمینه مسایل آب و هوایی گرد هم آمدیم، تعداد کمی از ما جرات داشتند امیدوار باشند تا سال 2021 بیش از 60 کشور جهان- که انتشار افزون بر نیمی از گاز های گلخانه ای جهان  را  بر عهده دارند-  متعهد شوند که تا اواسط قرن آینده به انتشار صفر گاز های گلخانه ای موسوم به «خالص صفر » برسند. علاوه بر این، 4500 بازیگر غیردولتی مانند شرکت ها، شهرها، مناطق و سایر موسسات، این هدف را پذیرفته اند. شمار صاحبان دارایی ها و مدیران نیز اکنون در حال افزایش است. آنان بیش از 40 تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت دارند و تا سال 2050  به سبد خالص صفر متعهد شده اند.

چه چیزی ما را به این نقطه عطف امیدوار کننده رسانده و ناامیدی ها را از بین برده است؟

بهره گیری از نوآوری در نهادها، درک، فناوری و راهبری. خود قرارداد پاریس بسیار نوآورانه بود. سیاستمداران حاکم یک معاهده الزام آور قانونی را رد کردند. بنابراین، باید رویکرد جدیدی در پیش گرفته می شد. برخی به دلیل ماهیت داوطلبانه و اهداف غیر الزام آور خود به شدت مورد انتقاد قرار گرفتند و با وجود حصول تعهداتی در حد متوسط در دور اول مذاکرات، افزایش شواهد علمی، کاهش هزینه های فناوری و افزایش تقاضای شهروندان تلاش ها را برای گام برداشتن به سمت اهداف بلندپروازانه تری هدایت کرد.  به نظر می رسد شواهد اخیر هم این فرضیه را تأیید می کند و در صورت تحقق اهداف توافق نامه پاریس، تداوم بلندپروازی ها در سال های آینده ضروری خواهد بود.

همچنین نوآوری در زمینه «درک اقتصادی» از تغییرات آب و هوایی ایجاد شده است. چندی پیش اقتصاددانان، سیاستمداران و رهبران مشاغل اکثراً معتقد به ایجاد یک رابطه مبادله بین اقدامات مرتبط با تغییرات آب و هوایی و رشد اقتصادی بودند. اکنون باید هزینه عمل در مقایسه با مزایای هزینه های اجتناب ناپذیر در آینده ای دور  همراه با نرخ تنزیل، در کانون اصلی بحث ها و بررسی ها قرار گیرد. این دیدگاه تا حد زیادی با این درک جایگزین شده است که انجام اقدامات هوشمندانه در برابر تغییرات آب و هوایی نه تنها از وقوع اتفاقات بد جلوگیری می کند، بلکه منجر به افزایش کارایی، پیشرفت فناوری های جدید و کاهش ریسک خواهد شد. این مزایا حتی در کوتاه مدت به نوبه خود باعث تحریک فرآیند سرمایه گذاری، ایجاد اشتغال، ایجاد اقتصادی سالم تر، افزایش معیشت و رفاه شهروندان خواهد شد.

ما همچنین نوآوری های مهمی را در زمینه «رهبری» مشاهده کرده ایم. هنگامی که در سال 2019، هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی (IPCC) به این نتیجه رسید که خطرات گرمایش متوسط ​​2 درجه سانتیگراد هوای کره زمین بسیار زیاد است و حداکثر گرمایش 1.5 درجه سانتی گراد را توصیه کرد، این بدان معنا بود که  کار بسیار دشواری در پیش است. بسیاری انتظار داشتند که رهبری تغییرات آب و هوایی از صعود در مقابل شیب بسیار تند متوقف شود.

این دیدگاه تا حد زیادی با این درک جایگزین شده است که انجام اقدامات هوشمندانه در برابر تغییرات آب و هوایی نه تنها از وقوع اتفاقات بد جلوگیری می کند، بلکه منجر به افزایش کارایی، پیشرفت فناوری های جدید و کاهش ریسک خواهد شد. این مزایا حتی در کوتاه مدت به نوبه خود باعث تحریک فرآیند سرمایه گذاری، ایجاد اشتغال، ایجاد اقتصادی سالم تر، افزایش معیشت و رفاه شهروندان خواهد شد.

با این حال، هنگامی که حجم دگرگونی های لازم آشکار شد، رهبران روشنفکر تشخیص دادند که برای مدیریت خطرات و استفاده از فرصت ها باید همه جانبه عمل کنند. سرمایه گذاران، کارکنان و مشتریان به دنبال رهبران آگاه و در جناح راست تاریخ قرار داشتند. مطمئناً، رهبران تجاری، مدیران سیاسی و همچنین بخش های مهمی از مردم  منافع خود را در حفظ وضع موجود می بینند و در برابر تغییر مقاومت می کنند، اما امروز، نسبت به چند سال گذشته گفتمان کاملاً متفاوت تری دیده می شود. البته به طرز چشمگیری، «نوآوری» با کاهش هزینه ها، فناوری های جدیدی را معرفی کرده است و این باید در طول دهه پیش رو سرعت بیشتری بگیرد.

دهه ناگواری در پیش است

با وجود این پیشرفت های خوب، ما از مسیر مطلوب انتشار گازهای گلخانه ای که از بروز پیامدهای بدتر تغییرات آب و هوایی جلوگیری می کند، همچنان به دور هستیم. حتی اگر تعهدات به طور کامل اجرا شود، بین مسیر انتشار گازهای گلخانه ای فعلی و مسیری که به اهداف توافقنامه پاریس می رسد، فاصله زیادی وجود دارد. کشورهای جهان فقط یک درجه سانتی گراد را از گرمایش و پدیده هایی همچون گرمای شدید، آتش سوزی های غیرقابل مهار، نابود شدن محصولات غذایی و ناپدید شدن یخ های قطبی را مشاهده می کنند اما جهان آینده به طور فزاینده ای غیرقابل تشخیص خواهد بود مگر این که اقدامات خود را تغییر دهیم.

مقیاس دگرگونی مورد نیاز برای محدود کردن گرم شدن خطرناک کره زمین را در نظر بگیرید. سهم انرژی های تجدیدپذیر در تولید برق از حدود 25 درصد کنونی باید به تقریبا 100 درصد تا سال 2050 برسد و بدون تامل، استفاده از زغال سنگ باید شش برابر سریعتر از امروز حذف شود. ما باید ساختمان های خود را با گرمایش و سرمایش بدون کربن و بهره وری انرژی به میزان 2.5 تا 3.5 درصد تا سال 2030 بازسازی کنیم که به طور قابل توجهی بالاتر از نرخ 1 تا 2 درصد امروزی خواهد بود.

سهم انرژی های تجدیدپذیر در تولید برق از حدود 25 درصد کنونی باید به تقریبا 100 درصد تا سال 2050 برسد و بدون تامل، استفاده از زغال سنگ باید شش برابر سریعتر از امروز حذف شود.

در حالی که انتظار می رود عملکرد تولید محصولات کشاورزی در دهه های آینده افزایش یابد، به گفته سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد، آن ها باید این کار را با سرعت بیشتری در زمین های موجود انجام دهند تا نیازهای غذایی رو به افزایش جمعیت را بدون تجاوز به جنگل ها برآورده کنند تا نرخ های تولید اخیر دو برابر شود. 10 سال آینده این رشد در عین حال باید از گسترش کشاورزی جلوگیری کرده و سلامت خاک و همچنین کمیت و کیفیت آب را حفظ کند.

نوآوری برای دستیابی به این اهداف بسیار مهم خواهد بود. در نقشه راه جدید خالص صفر آژانس بین المللی انرژی (IEA) اشاره شده است که کربن زدایی مورد نیاز تا سال 2030 با استفاده از فناوری های در دسترس تا حد زیادی قابل دستیابی خواهد بود اما تا اواسط قرن، مقابله با انتشار کربن با استفاده از فناوری های در دسترس تا حد زیادی قابل دستیابی است، اما تقریباً نیمی از آن به فناوری هایی نیاز دارد که هنوز در بازار موجود نیستند. اتکا به فناوری هایی که هنوز در حال توسعه هستند حتی برای بخش های سخت تر مانند حمل و نقل از راه دور و صنایع سنگین بیشتر است.

تلاش برای تحریک نوآوری باید نه تنها بر فرآیند تحقیق و توسعه فناوری های نوین بلکه بر فناوری ها و زیرساخت هایی که این راه حل ها به آن ها وابسته است، همانند شبکه های یکپارچه و ذخیره سازی باتری نیز متمرکز باشد.

برخی از روندها در حال حاضر، حاکی از پیشرفت های باورنکردنی است. قیمت باتری های پیشرفته در دهه گذشته تقریباً 90 درصد کاهش یافته است. ما در بسیاری از نقاط شاهد رشد چشمگیر  استفاده از انرژی های تجدیدپذیر بوده ایم. در حال حاضر فروش خودروهای برقی (EV) به دلیل اختصاص یارانه لازم برای برآورده ساختن تقاضای بازار این خودروها و استقبال شرکت های خودروسازی از ناوگان (EV) افزایش یافته است.

تغییر سیستم ها

شعار معروف معترضان به وضعیت آب و هوایی، «تغییر سیستم ها، نه تغییرات آب و هوایی»، درست می گوید. تغییر باید نظام مند باشد. تاریخ نشان داده است که تغییر ظاهراً غیرممکن می تواند اتفاق بیفتد، اما تنها زمانی موثر خواد بود که ترکیب مناسب قوای پیش برنده با هم جمع شوند. در غیر این صورت، «تغییر» نیازهای ما را برآورده نمی کند.

پرداختن به بحران آب و هوایی همچنین به اعمال نوآوری در بسیاری از زمینه های دیگر مانند امور مالی، طراحی نهادی، مشارکت های جدید، خیرخواهی و همکاری های بین المللی نیاز دارد.

نتایج بررسی های هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی (IPCC) و آکادمی های ملی علوم نشان می دهند که تا اواسط قرن جاری، باید سالانه 8 تا 10 گیگاتن دی اکسید کربن حذف شود، اما ما نمی توانیم برای دستیابی به این مقیاس به هیچ روشی تکیه کنیم و با بازسازی چشم انداز، ممکن است با تلاشی قابل توجه، حداکثر 5-6  گیگاتن را از بین ببریم اما اگر بخواهیم کربن را به همان اندازه که جدیدترین علوم نشان می دهد، حذف کنیم به روش های نوین مهندسی مانند جذب مستقیم و ذخیره سازی هوا نیاز خواهیم داشت.

نتایج بررسی های هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی (IPCC) و آکادمی های ملی علوم نشان می دهند که تا اواسط قرن جاری، باید سالانه 8 تا 10 گیگاتن دی اکسید کربن حذف شود.

با این حال، بسیاری از رویکردهای تکنولوژیکی در مراحل اولیه توسعه باقی مانده اند و به کاهش شدید هزینه تولید نیاز دارند. امروزه تنها تعداد کمی از شرکت ها در حال پیشبرد برنامه های جذب مستقیم و ذخیره سازی هوا هستند. این برنامه نه تنها به نوآوری تکنولوژیکی برای کاهش ورودی ها و هزینه های انرژی متکی است، بلکه به سایر سیاست ها همانند حمایت مالی، معافیت های مالیاتی، تقاضای بیشتر بازار و سرمایه گذاری بیشتر بخش دولتی و خصوصی نیز نیاز دارد و علاوه بر پشتیبانی از خود فناوری، مجموعه ای دیگر از نیروهای خلاق هم باید برای حمایت از زیرساخت های آن گرد هم آیند.

کربن زدایی تولید سیمان – یکی از مواد پر مصرف در جهان – نمونه دیگری از نیاز به نوآوری است. تقاضا برای سیمان بسیار سریع تر از نوآوری هایی که ارائه می شود، در حال افزایش است. برای مسیر سازگار با 1.5 درجه سانتی گراد کاهش دمای کره زمین، شدت انرژی مورد استفاده در تولید سیمان باید در دهه آینده 40 درصد کاهش یابد. استراتژی های کاهش انتشار کربن همچون تولید سیمان های جدید که نیاز به گرمای کمتری دارد، هنوز به طور کامل بالغ نشده است. مشوق ها و همراهی های دولتی برای تحریک تقاضا نیز کلیدی خواهد بود.

نیاز به تامین مالی مناسب  

برآورد IEA این است که تا قبل از سال 2030 حدود ۹۰ میلیارد دلار بودجه عمومی برای حمایت از پروژه های مورد نیاز برای انتقال انرژی و در اسرع وقت مورد نیاز است ولی در دهه آینده تنها 25 میلیارد دلار بودجه برای این منظور در نظر گرفته شده است. ما باید در عین افزایش و همسویی هر چه بهتر هزینه کرد دولت، راه های جدیدی را هم برای استفاده از سرمایه گذاری بخش خصوصی بیابیم. اکنون چارچوب های سیاستی و نظارتی متناسب با برنامه نوآوری و کاهش بیشتر ریسک برای جذب سرمایه گذاری خصوصی بیشتر مورد نیاز است. به ویژه اقتصادهای در حال توسعه در قالب تامین مالی، انتقال فناوری و افزایش ظرفیت به حمایت قابل توجهی نیاز دارند تا از مزایای نوآوری بهره مند شده و به آینده ای با کربن کم برسند.

با حمایت مناسب، تحول جامعه می تواند به گونه ای پیش از این غیرقابل تصور باشد و در این راستا،  فرصت های فوق العاده ای از جمله فرصت های شغلی جدید و ایجاد صنایع کاملاً جدید ایجاد خواهد شد. این امر، همچنین می تواند به عنوان مثال، از طریق بهبود کیفیت هوا، مزایای سلامتی قابل توجهی را ارائه دهد.

بدون شک  تغییر و دگرگونی دشوار خواهد بود. اقدامات دولت ها باید تضمین کند که تحولات عادلانه خواهد بود، به ویژه برای کارگران و صنایعی که در حال حاضر با آینده ای پر کربن در ارتباط هستند. رهایی ما از چنگال  کووید ۱۹ فرصتی کوتاه مدت برای تغییر شکل سیستم های فعلی و پیشبرد راه حل های آینده در اختیار ما قرار خواهد داد تا از وابستگی هر چه بیشتر به سوخت های فسیلی خارج شویم.

 


منبع WWW.f&d.COM