تجارت ایران و ترکیه در فصل نخست 2021

اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران – معاونت بررسی های اقتصادی

 

ـ بر اساس آمارهای رسمی کشور ترکیه، مبادلات تجاری ایران با این کشور در فصل نخست 2021 حدود 986 میلیون دلار بوده است. این میزان تجارت کالایی ایران با ترکیه نسبت به مدت مشابه سال گذشته، حدود ۵۳ درصد افزایش داشته و حدود 505 میلیون دلار از آن مربوط به صادرات ایران به ترکیه و حدود 481 میلیون دلار آن مربوط به واردات ایران از این کشور بوده است. این در حالی است که در فصل نخست 2020، عمده تجارت ایران با ترکیه مربوط به واردات ایران از این کشور بوده است.

ـ طی فصل نخست 2021، تراز تجاری ایران با ترکیه مثبت و به نفع ایران است. طی فصل نخست سال 2021، واردات ایران از ترکیه افزایش حدود 29 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل را تجربه کرده و در همین مدت صادرات ایران به این کشور نیز ۸۷ درصد افزایش داشته که باعث شده تراز تجاری ایران با ترکیه از منفی 104 میلیون دلار در فصل نخست 2020 به مثبت 4/24 میلیون دلار در فصل نخست 2021 (افزایش حدود 128 میلیون دلار) برسد.

ـ تجارت کالایی ایران با ترکیه از فصل دوم سال 2019 با افت شدیدی همراه بوده و روند نزولی تجارت با این کشور تا فصل دوم سال 2020 همچنان ادامه داشته،‌ اما، پس از آن روند صعودی در پیش گرفته و در فصل نخست سال 2021 برای سومین فصل پیاپی افزایش یافته است.

ـ واردات کالایی  ایران از ترکیه که از فصل دوم 2020 روند صعودی را آغاز کرده بود، در فصل اول 2021 پس از دو ماه متوالی، با کاهش همراه شده و به کمترین مقدار خود از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون رسیده است.

از فصل سوم ۲۰۱۹ تاکنون صادرات کالایی ایران به ترکیه، عمدتا غیرنفتی (بدون احتساب فصل ۲۷) بوده است.

در میان اقلام صادراتی ایران به ترکیه، فصل 39 (پلاستیک و اجزای آن) بیشترین سهم (37درصد) را از ارزش کل صادرات کالایی ایران به ترکیه طی فصل نخست 2021 را به خود اختصاص داده است

صادرات غیرنفتی ایران به ترکیه نیز برای سومین فصل پیاپی افزایش یافته و در فصل نخست 2021، به 496 میلیون دلار رسیده است.

کالاهای صادراتی ایران به ترکیه

۲۰ قلم سهم 1/98 درصدی از ارزش کل صادرات کالایی ایران به این کشور را طی بازه زمانی مورد بررسی تشکیل می دهد که از تنوع پایین اقلام صادراتی ایران به این کشور حکایت دارد.

ـ در میان اقلام صادراتی ایران به ترکیه، فصل 39 (پلاستیک و اجزای آن) بیشترین سهم (37درصد) را از ارزش کل صادرات کالایی ایران به ترکیه طی فصل نخست 2021 را به خود اختصاص داده است . پس از آن، فصل 74 (مس و مصنوعات مس)، فصل 79 (روی و مصنوعات آن) و فصل 76 (آلومینیوم و مصنوعات از آن) به ترتیب سهم های 19 درصد، 11 درصد، و 10 درصد در جایگاه دوم تا چهارم فصول عمده صادراتی ایران به ترکیه قرار دارند. این چهار گروه کالایی،‌ در حالی در صدر فهرست فصول عمده صادراتی ایران به ترکیه قرار گرفته اند که ارزش صادرات آن ها نسبت به فصل نخست 2020 با افزایش بیش از دوبرابری همراه است.

بیشترین سهم از واردات ایران از ترکیه مربوط به کالاهای فصل 84 ( دیگ های بخار آب گرم، ماشین آلات و وسایل الکترونیکی،‌ اجزا و قطعات آن)‌ معادل 17 درصد بوده است

ـ در میان 20 قلم نخست صادراتی ایران به ترکیه، به جز فصل 27 (سوخت های معدنی،‌ روغن های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آن ها؛ مواد قیری؛ موم ها معدنی) و فصل 31 (کودها) صادرات به سایر اقلام افزایش یافته که بیشترین افزایش نیز متعلق به فصل ۱۱ (محصولات صنعت آرد سازی؛ مالت؛ نشاسته و فکول، اینولین و گلوتن گندم) و فصل 20 (فرآوردها از سبزیجات،‌ میوه ها یا از سایر اجزا، نباتات) بوده است.

کالاهای وارداتی ایران از ترکیه

در فصل نخست 2021، بیشترین سهم از واردات ایران از ترکیه مربوط به کالاهای فصل 84 ( دیگ های بخار آب گرم، ماشین آلات و وسایل الکترونیکی،‌ اجزا و قطعات آن)‌ معادل 17 درصد بوده است .

ـ ارزش واردات این گروه اقلام با رشد حدود 13 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به حدود 82 میلیون دلار رسیده است. پس از آن،‌ فصل 55 (با الیاف سنتتیک یا مصنوعی غیر یکسره) و فصل 39 (مواد پلاستیکی و اشیای ساخته شده از این مواد) به ترتیب با سهم های 3/7 درصد و 7درصد در رده های بعدی این فهرست قرار دارند.

ـ در میان ۲۰ قلم عمده وارداتی ایران از ترکیه در فصل نخست 2021، ‌به غیر از فصل 55 (الیاف سنتتیک یا مصنوعی غیر یکسره) و ۴۷ (خمیر چوب یا سایر مواد الیافی سلولزی)، ارزش واردات سایر فصول نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش همراه بوده است.