تاثیر اقتصادی پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو (یا عدم پیوستن) یک وضعیت باخت و باخت است.
سباستین شِهدی*
تصمیم آتی فنلاند و سوئد در مورد عضویت در ناتو این واقعیت را تغییر نمی دهد که سیاست خارجی روسیه عمیقاً بی ثبات است. هر چه دو کشور تصمیم بگیرند، کسب و کارهای خارجی غافلگیر خواهند شد.
به نظر می رسد سوئد و فنلاند هر دو می خواهند پس از تهاجم روسیه به اوکراین به ناتو بپیوندند، اما از منظر سرمایه گذاری هیچ مسیر ایده آلی برای هیچ کدام از این کشورها وجود ندارد.
15 مه 2022 می تواند نقطه عطفی تاریخی در امنیت اروپا باشد زیرا فنلاند و سوئد تصمیم می گیرند که آیا به ائتلاف ناتو بپیوندند یا خیر. تا آخرین لحظه، بحثهای شدیدی در حمایت از پیوستن یا کنارهماندن هر دو کشور مطرح شده و میشود، بنابراین آنچه در نهایت اتفاق خواهد افتاد قابل حدس زدن نیست. هر انتخابی که باشد، یک قمار عظیم ژئوپلیتیکی در حال انجام است.
دهه ها بی طرفی باید معکوس شود؟
فنلاند و سوئد حدود 75 سال است که بی طرفی خود را نسبت به ناتو حفظ کرده اند، در تمام طول جنگ سرد و پس از آن. قبل از جنگ روسیه با اوکراین، افکار عمومی در هر دو کشور به شدت طرفدار عدم تعهد بود.
در واقع، این ستون سیاست خارجی آنقدر تثبیت و مقدس بود که اصطلاح «فنلاندسازی» چندین دهه پیش به عنوان توصیفی از زمانی که یک کشور وادار به حمایت یا خودداری از مخالفت با منافع یک کشور قدرتمندتر می شود، علیرغم عدم وابستگی سیاسی به آن، به وجود آمد.
با این حال، جنگ ولادیمیر پوتین علیه اوکراین همه چیز را زیر سوال برده است. یک نظرسنجی در اوایل ماه می نشان داد که در فنلاند حمایت از پیوستن به ناتو 76 درصد و در مقابل 12 درصد مخالف هستند که تغییر بزرگی به سمت عضویت از قبل از حمله روسیه به اوکراین است.
در حالی که در اوایل ماه مه به نظر می رسید که رهبران هر دو کشور به سمت بی طرفی تمایل دارند، رئیس جمهور فنلاند در 12 می از این کشور خواست تا “بدون تاخیر” برای عضویت در ناتو درخواست دهد. روسیه گفته است که اگر فنلاند در این زمینه پیش برود، مجبور خواهد شد “گام های تلافی جویانه” بردارد.
روسیه در بیانیه ای علنی اقدام فنلاند را به عنوان «تغییر ریشه ای در سیاست خارجی این کشور» توصیف کرد. الحاق فنلاند به ناتو آسیب جدی به روابط دوجانبه روسیه و فنلاند و حفظ ثبات و امنیت در منطقه شمال اروپا خواهد زد.
“روسیه برای خنثی کردن تهدیدات ناشی از این امر علیه امنیت ملی خود، مجبور خواهد شد اقدامات تلافی جویانه، چه از نظر ماهیت نظامی-فنی و چه از نظر ماهیت دیگر، انجام دهد”.
برای منتقدان گسترش ناتو، این بیانیه گواه دیگری است بر این که ناتو بزرگتر تنها با کرملین دشمنی میکند، در نتیجه مناقشه اوکراین را تشدید میکند و احتمال جنگ گستردهتر با اوکراین را افزایش میدهد. از سوی دیگر، حامیان گسترش ناتو می گویند که قلدری پوتین تنها در صورت مماشات تشدید می شود، به این معنی که ناتو باید قوی تر شود تا از جنگ طلبی او جلوگیری کند.
این یک وضعیت بدون برد برای ثبات اقتصادی است
معضل امنیتی پیرامون مسئله ناتو یک معضل بسیار واقعی است، از این رو بسیار تفرقه انگیز است. انتخاب نه بدیهی است و نه آسان، هر دو گزینه خطرات جدی را به دنبال دارد.
با این حال، یک چیز واضح به نظر میرسد: تصمیمگیری پوتین بسیار غیرقابل پیشبینی است، و حتی بیشتر از آن که جنگ در اوکراین به درازا بکشد و هر روز شواهدی ارائه میشود که «آزادسازی» کشور از دست «نازیها»، یک شکست فاحش بوده است.
بنابراین، فنلاند و سوئد هر تصمیمی بگیرند، هفتهها و ماهها نگرانی به دنبال خواهد داشت، زیرا گرد و غبار فرو مینشیند و حرکت بعدی روسیه مشخص میشود. این بلاتکلیفی به ویژه برای سرمایه گذاران خارجی بالقوه در منطقه شمال اروپا که بسیاری از آن ها در حالت انتظار قرار دارند، مخرب خواهد بود.
وقتی شرکتهای خارجی در کشوری فعالیتهای جدیدی را راهاندازی میکنند، با دیدی بسیار بلندمدت است. برای برخی از کسانی که در حال حاضر به فنلاند یا سوئد فکر می کنند، تصمیم برای پیوستن (یا نپیوستن) به ناتو ممکن است برای آن دسته از اتاق های هیئت مدیره ای که نظر قوی در مورد این موضوع دارند، تعیین کننده باشد.
البته فنلاند قرار است بیشترین ضرر را از عدم قطعیت ها و خطرات فوق متحمل شود زیرا در واقع 1300 کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد (در حالی که سوئد هیچ مرز زمینی ندارد).
ماههای آینده نشان خواهند داد که تصمیم ناتو چقدر برای اقتصاد فنلاند و سوئد مخرب یا فاجعهبار خواهد بود. رویداد قوی سیاه، تشدید نظامیگری است، اما آنچه محتملتر است، ادامه تنشهای ژئوپلیتیکی است که متأسفانه بر اعتماد سرمایهگذاران در منطقه تأثیر میگذارد.
کشورهای ناتو که مستقیماً با روسیه همسایه هستند، مانند فنلاند، لتونی، لیتوانی و استونی، به ویژه در برابر این پیامدهای اقتصادی آسیب پذیر خواهند بود، زیرا هر چهار کشور به طور قابل توجهی از ورود شرکت های خارجی جدید سود می برند.
* Sebastian Shehadi سردبیر سیاسی و سردبیر ارشد سرمایه گذاری مانیتور است. او قبلا در فایننشال تایمز سردبیر مجله fDi بود. او قبل از حرفه خود در روزنامه نگاری به عنوان یک تحلیلگر ریسک سیاسی در سیتی بانک فعالیت می کرد.
مأخذ: سایت investmentmonitor.ai