پایش تحولات در لایه جهانی*
ارزیابی جدید آنکتاد از تجارت جهانی
ارزیابی جدید آنکتاد نشان می دهد که تجارت جهانی در سال ۲۰۲۱ در قیاس با ۱۰ سال گذشته به شدت رشد خواهد کرد داده های اولیه در مورد تجارت جهانی در نیمه نخست سال ۲۰۲۱ نشان می دهد که ارزش تجارت کالایی در جهان در قیاس با سال ۲۰۲۰ حدود 3۰ درصد و در قیاس با سال ۲۰۱۹ حدود ۱۵ درصد افزایش یافته است ارزیابی آن ها نشان می دهد که رشد تجارت جهانی در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ نیز تداوم خواهد یافت بدان معنا که بر مبنای پیشبینی های این نهاد ارزش تجارت جهانی در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود ۲۰ درصد و نسبت به سال ۲۰۲۰ حدود ۲۸ درصد افزایش خواهد یافت اما توزیع این رشد به شدت نامتوازن خواهد بود همان گونه که نمودارهای زیر نشان می دهد کشورهای ثروتمند دارای موقعیت ویژه در تجارت جهانی مهمترین برندگان این رشد خواهند بود و کشورهای طیفی از کشورهای درحال توسعه به ویژه کشورهای فقیر و عقب مانده چندان از این تغییر بهره مند نخواهند شد. نمودارهای ذیل روند تحول در تجارت جهانی را نشان می دهند.
استراتژی کلان چین تا 203۵
چین به کشور برنامه های درازمدت مشهور است. سیستم تک حزبی حاکم بر این کشور و نظم آهنین آن زمینه را برای طراحی و اجرای بسیاری از برنامه های درازمدت فراهم آورده است. از منظری یکی از علل رشد اقتصادی شگفت آور چین در دهه های اخیر همین نظم آهنین بوده است. در این دوره چین اسناد بالادستی متعددی در حوزه های مختلف منتشر کرده و اغلب آن ها را اجرایی نموده است اول اکتبر ۲۰۲۱ مقارن با صدمین سالگرد تأسیس حزب کمونیست چین، دولت این کشور سند جدیدی با عنوان” مسیر حماسی از فقر تا رفاه” منتشر کرد. در این سند ضمن برشمردن دستاوردهای حزب کمونیست در تبدیل چین از کشوری فقیر و گرسنه به کشوری دارای رفاه نسبی، هدفگذاری های بلند مدتی نیز صورت گرفته است. مهمترین هدف گذاری این سند تبدیل چین به کشوری توسعه یافته تا سال ۲۰3۵ است. مراد از توسعه یافتگی در این سند توسعه یافتگی اقتصادی است و کلیدی ترین شاخص آن درآمد سرانه است. در این سند اشاره شده است که تا ۲۰3۵ درآمد سرانه چین به سطح کشورهای توسعه یافته خواهد رسید. افزون بر این نکته مهمی که در این صنعت برای نخستین بار به آن اشاره شده آن که چین در سال یکی از رهبران جهان و کشوری دارای نفوذ گسترده جهت در صحنه جهانی بدل خواهد شد. در این سند توسعه کم کربن یا سبز نیز موردتوجه ویژه قرار گرفته است که به معنای چرخش در مسیر توسعه چین و سیاست صنعتی این کشور نیز تلقی می شود. اشاره شد که چین کشور برنامه های درازمدت است. از این رو توجه به اهداف این سند اهمیت دارد. احتمالاً تمرکز حزب کمونیست در ۱۵ سال آینده بر نیل به موقعیت توسعه یافتگی در حوزه اقتصاد متمرکز خواهد بود. به دیگر سخن توسعه اقتصادی همچنان چراغ راهنمای سیاست داخلی و خارجی چین خواهد ماند.
بخشی از گزارش دهم پایش تحولات تجارت جهانی- مرکز پژوهش های اتاق بازرگانی*