صندوق‏های معامله پذیر مبتنی بر رمزارز

صندوق ‏های معامله پذیر مبتنی بر رمزارز

تنظیم‏ گری و مقررات‏ گذاری در زمینه رمزارزها موضوعی است که طی سال‏ های اخیر مورد توجه بوده و گزارشات فراوانی نیز از سوی نهادهای متولی در حوزه‏ های مرتبط در این زمینه منتشر شده است. با این فرض که به هرحال بانک مرکزی و سایر نهادهای مربوطه مقررات مورد نیاز برای تنظیم‏ گری در این زمینه را ارائه خواهند کرد از این موضوع صرف‏نظر کرده و در این یادداشت به ضرورت وجود آمادگی لازم در زیرساخت و نهادهای بازار سرمایه برای پاسخگویی به تقاضای شکل گرفته با اشاره به یک راهکار خواهیم پرداخت.

یکی از علل اصلی رواج رمزارزها اهداف مرتبط با سرمایه‏ گذاری و حفظ ارزش دارایی است. بودجه‏ ی انبساطی دولت ‏ها در مقابله با پاندمی کرونا باعث انتظارات تورمی نزد ملل مختلف در جهان شده است. این وضعیت در کشور ما نیز بدلیل سابقه‏ ی تورمی و بودجه‏ی ارائه شده قابل مشاهده است. سرمایه ‏گذاران برای حفظ ارزش دارایی ‏های خود بدنبال بازاری هستند که بتوانند دارایی خود را در آن از نوسانات سیاسی و سیاستی کشور مصون بدارند و روندی قابل پیش بینی تر را در آن بیابند. در حال حاضر بر اساس پیمایش‏ های انجام شده نفوذ رمزارزها در میان مردم ایران بسیار قابل توجه ارزیابی شده است و تخمین زده می‏ شود بیش از دوازده میلیون نفر در ایران در زمینه خرید و فروش رمزارزها فعالیت می‏ کنند.

یکی از علل اصلی رواج رمزارزها اهداف مرتبط با سرمایه ‏گذاری و حفظ ارزش دارایی است.

بسیاری از اشخاصی که در زمینه رمزارزها فعالیت می‏ کنند صرفا با نیت سرمایه‏ گذاری وارد این حوزه شده ‏اند. فناوری‏ های مرتبط با زنجیره بلوکی و رمزارزها هم ‏اکنون تعداد شرکت‏ های قابل توجهی را مشغول خود ساخته و آینده‏ ی رو به رشدی را با توجه به نیازمندی ‏های کشور در این زمینه می ‏توان متصور بود. سرمایه‏ گذاری در این زمینه‏ ی فناورانی ها‏ی جدید اما از سوی دیگر محتاج دانش تخصصی در زمینه‏ ی فناوری اطلاعات و بازارهای مالی بطور توأمان است. امری که بندرت نزد سرمایه ‏گذاران حقیقی میلیونی که در این بازار به خرید و فروش مشغول هستند می ‏توان یافت.

ETP ها یا محصولات قابل معامله در بورس شامل انواع صندوق ‏ها(ETF) و گواهی ‏های قابل معامله در بورس(ETN) هستند و می‏ توان از آن برای ارائه ابزاری که توانایی سرمایه ‏گذاران علاقمند به این زمینه را برای مدیریت ریسک خود افزایش دهد استفاده کرد. این ابزارها مسیر ساختاریافته و مناسبی برای سرمایه‏ گذارانی خواهد بود که علاقمند به سرمایه‏ گذاری در خود رمزارزها یا در شرکت‏ های فعال در این زمینه هستند. ETN ها یا گواهی‏ های قابل معامله در بورس بخش بزرگی از دارایی‏ های خود را بصورت سکه‏ های فیزیکی نگهداری می‏ کنند و در زمینه‏ ی رمزارزها همین ابزار می‏ تواند با جایگزینی رمزارزها ارائه شود. میزان دارایی‏ های موجود در تنها ده ETN برتر فعال در اتحادیه اروپا بیش از 1.5 میلیارد یورو است و این عدد با وجود محدودیت‏ های اتحادیه اروپا در زمینه درج صندوق ‏های مبتنی بر رمزارز بسیار چشمگیر است. بر اساس آمار هم‏ اکنون بیش از 7200 صندوق قابل معامله در زمینه رمزارزها در امریکا فعالیت می‏ کنند و تعداد درخواست‏ هایی که برای صدور مجوز از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار امریکا در زمینه فعالیت صندوق‏ های مبتنی بر رمزارز ارسال شده ‏اند نیز بصورت روزمره در حال افزایش است.

سرمایه‏ گذاران برای حفظ ارزش دارایی‏ های خود به دنبال بازاری هستند که بتوانند دارایی خود را در آن از نوسانات سیاسی و سیاستی کشور مصون بدارند

پس از نوسانات بازار سرمایه در دوره اخیر بسیاری از کارشناسان و مدیران بازار سرمایه جذابیت بیشتر بازار رمزارزها را یکی از عوامل عدم حرکت مثبت در ورود سرمایه به بازار ارزیابی می‏ کردند. صرف نظر از میزان تأثیرگذاری استقبال سرمایه‏ گذاران حقیقی ایرانی از بازار رمزارزها بر سکون و رکود بازار سرمایه، این امر که سرمایه‏ گذاران ایرانی هم ‏اکنون بازار رمزارزها را نیز در بررسی‏ های خود مد نظر قرار می‏ دهند یک واقعیت است. اما با توجه به مخاطرات مربوط به نگهداری شخصی رمزارزهای خریداری شده، هزینه‏ ی بالای تصریف رمزارزها به ویژه برای کاربران ایرانی و از همه مهم‏تر تخصصی بودن و دانش جدید مورد نیاز برای سرمایه گذاری در این زمینه، صندوق‏ های مبتنی بر رمزارز یا گواهی‏ های قابل معامله مبتنی بر رمزارز می ‏تواند مسیر امنی را برای سرمایه‏ گذاران علاقمند به این حوزه ایجاد کند. چنین تمهیدی ضمن طراحی بازاری برای فعالان این حوزه می ‏تواند نگرانی‏ های نهادهای ناظر و تنظیم‏ گر پولی کشور را در باره جرائم مرتبط با پولشویی که در این بازار گسترده امکان گسترش یافته‏ اند مرتفع نماید و با ارائه راهکار برای سرمایه‏ گذاران، مساله‏ ی برخورد با جرائم مالی و پولی بر بستر رمزارزها را شفاف و قابل رسیدگی خواهد کرد. از سوی دیگر طراحی و ارائه این ابزارها باعث خواهد شد تا سرمایه‏ گذاران حقیقی برای استفاده از سود مناسب‏ تر و امکان آربیتراژ بین بازارها، نقدینگی خود را از بازار سرمایه خارج نکنند و بتوانند از طریق نهادها و ابزارهای طراحی شده در بازار سرمایه عایدی خود را از سرمایه‏ گذاری افزایش دهند.

پس از نوسانات بازار سرمایه در دوره اخیر بسیاری از کارشناسان و مدیران بازار سرمایه جذابیت بیشتر بازار رمزارزها را یکی از عوامل عدم حرکت مثبت در ورود سرمایه به بازار ارزیابی می‏ کردند

صندوق های ETF مبتنی بر رمزارز به صورت حرف ه‏ای توسط مدیران صندوق مدیریت می ‏شوند و سبد متنوعی که این صندوق‏ ها از رمزارزها و شرکت ‏های فعال در زمینه‏ ی بلاکچین تشکیل می‏ دهند به معنی مدیریت ریسک ناشی از نوسانات این بازار برای سرمایه گذاران خواهد بود. تجربه‏ ی موجود در این زمینه در بازارهای بین المللی نیز گویای بازده بالاتر صندوق‏ های مبتنی بر رمزارزها در مقایسه با سرمایه گذاری در خود رمزارزها هستند. ATDS که یکی از صندوق ‏های مبتنی بر رمزارز در بورس نیویورک است دارایی بالغ بر 365 میلیون دلار را مدیریت می ‏کند و برای واحدهای این صندوق بیش از 270هزار معامله در روز ثبت شده است و بازده سالانه ‏ی آن 92.11 درصد بوده است که با سایر انواع صندوق‏ ها قابل مقایسه نیست.

مقررات‏ گذاری رو به فزونی و محدودیت‏ های بیشتر در زمینه‏ ی رمزارزها به معنی ضرورت چاره ‏اندیشی هر چه سریعتر برای سرمایه‏ گذاران علاقمند به این حوزه است و راه‏ اندازی صندوق‏ های مبتنی بر رمزارز یکی از راهکارهای آزموده در این زمینه است.