دولت عرضه و تقاضا در بازار سرمایه را به هم نریزد

عرفان هودی، معاون عملیات شرکت کارگزاری بورس بیمه ایران

ماهیت بازار سرمایه نباید دستخوش تغییرات قرار گیرد، یکی از وظایف اصلی بازار سرمایه تأمین نقدینگی و تأمین مالی برای شرکت‌ هایی است که می‌ خواهند خط پروژه و خط تولید جدیدی راه ‌اندازی کنند، بنابراین باید دیدی فراتر از شرایط فعلی در بازار به وجود آید و قوانین و مقررات کلی وضع شود که در همه شرایط بازار به آن پایبند باشد.

تشویق سرمایه گذاران برای ورود به بورس

با توجه به وظیفه بازار سرمایه، دولت ها باید سیاست هایی را در پیش بگیرند که صنایع و مردم را به منظور تامین مالی به سمت بازار سرمایه سوق دهند، همچنین برای صنایع باید معافیت های مالیاتی تصویب کنند. افزایش ضریب اخذ وام از بانک ها هم می تواند دیگر گزینه ای باشد که پیش روی صنایع بگذارند تا برای صنایع ورود به بورس جذابیت داشته باشد. در حقیقت روزانه چندصد میلیارد تومان فقط سود بانکی است که بانک ها به صورت بهره مالی به مردم پرداخت می کنند که به نوعی خلق پول است. به عبارت دیگر وقتی این پول ها در بانک ها هستند جدای این که تاثیر مثبتی بر روی اقتصاد نخواهند داشت بلکه اگر این سیل نقدینگی وارد بازارهای موازی با بانک و بازارهای موازی با بورس مثل خودرو، طلا و مسکن شود قطعا منجر به تورم خواهد شد، اما وقتی این سرمایه در بورس باشد به چرخه تولید کمک خواهد کرد. بنابراین کار اصلی دولت ها این است که با قوانین درست، سرمایه گذاران را تشویق به حضور در بازار سرمایه کنند.

دولت در صف خرید و فروش قرار نگیرد

باید ذکر کنم که برخی از دولت ها در بازار سرمایه کارنامه موفقی نداشته اند. در واقع دولت ها نباید در عرضه و تقاضای بازار دخالت کنند که هر وقت دخالت کرده اند بازار را به هم ریخته است. هرچند که گاهی اوقات دولت از به هم ریختن عرضه و تقاضا در بازار سرمایه برای تامین مالی خود استفاده می کند اما باید بداند که این بدترین روشی است که انتخاب می کند، در صورتی که برای تامین مالی دولت از طریق بازار سرمایه، راه های موثر دیگری وجود دارد. به طور مثال، دولت می تواند شرکت های تحت تملک خود را در بورس عرضه کند و یا سهام هایی که تحت اختیار دولت است را با آگهی به صورت عمده و بلوک در بازار سرمایه به فروش برساند، نه این که به صورت یک سرمایه گذار حقیقی یا حقوقی در صف فروش یا خرید قرار بگیرد. در نتیجه دولت باید سیاست گذاری هایی را در بازار سرمایه در پیش بگیرد که نظام عرضه و تقاضا در بورس را بهم نریزد و به صنایع کمک کند تا از طریق بازار سرمایه تامین مالی کنند.

تاثیر احیای برجام و آزادسازی منابع ارزی ایران در بازار سرمایه

موضوع مهم دیگری که باید در پایان به آن اشاره کنم این است که 60 درصد سهام در بازار سرمایه به اقتصاد جهانی و نرخ ارز بستگی دارد. در واقع صنایعی همچون حمل و نقل، خودرو، پالایش و کشتیرانی با احیای برجام و آزادسازی منابع ارزی ایران در خارج از کشور رشد خوبی خواهند داشت اما اگر برجام به نتیجه نرسد در کوتاه‌ مدت با افزایش نرخ ارز بعضی از سهام‌ های دلاری رشد خواهند کرد اما در بلندمدت ارزش سهام این صنایع با افت مواجه خواهند شد. این یک واقعیت است که بهتر است دولت آینده با توجه به این که ما نمی توانیم در یک جزیره به تنهایی اقتصاد خود را داشته باشیم برنامه ریزی های بلند مدت برای بهبود اقتصاد کلان داشته باشد که در پی آن قطعا بازار سرمایه با یک برنامه ریزی درست می تواند به اقتصاد کمک کند.